Partneralimentatie

Wanneer kan er sprake zijn van partneralimentatie?

Op grond van de wet bestaat er een aanspraak op partneralimentatie als je getrouwd bent geweest of er sprake was van een geregistreerd partnerschap én je behoefte hebt aan een bijdrage in de kosten van jouw levensonderhoud. Let op: Dit geldt dus niet voor samenlevers!

In hoeverre in die behoefte kan worden voorzien is afhankelijk van de draagkracht van de alimentatiebetaler.

Daarnaast geldt dat als er kinderen zijn, eerst wordt vastgesteld of jullie draagkracht hebben om financieel in de behoefte van jullie kinderen te voorzien. Pas daarna wordt gekeken naar een mogelijk recht op partneralimentatie.

Hoe wordt de hoogte van partneralimentatie berekend?

Het bedrag aan partneralimentatie wordt berekend volgens de wettelijke maatstaven. Deze zijn:

Behoefte: wat zijn de (huwelijksgerelateerde) kosten van levensonderhoud van de alimentatieontvanger?
Behoeftigheid: in hoeverre kan de alimentatiegerechtigde niet zelf voorzien in die behoefte (zie onder 1)
Draagkracht: in hoeverre is de alimentatiebetaler in staat om in de behoeftigheid van de alimentatieontvanger te voorzien?

Het laagste bedrag van de behoeftigheid en de draagkracht bepaalt de maximaal te betalen partneralimentatie (je krijgt niet meer dan je nodig hebt en je hoeft niet meer te betalen dan mogelijk is).

Er wordt vervolgens nog gecontroleerd of de alimentatiebetaler bij betaling van de aldus berekende partneralimentatie niet een lager vrij te besteden bedrag overhoudt dan de alimentatieontvanger. Is dat wel het geval dan wordt de partneralimentatie verlaagd tot het bedrag dat ieder evenveel per maand vrij besteedbaar overhoudt.

Kan je over de partneralimentatie onderling afspraken maken?

Ja, dat kan. Het berekenen van de partneralimentatie is echter een stuk complexer dan het berekenen van kinderalimentatie. Om die reden is ons advies om je hierbij te laten informeren en adviseren door een advocaat of advocaat-mediator. Deze kan de benodigde berekeningen maken en een en ander correct schriftelijk vastleggen.

Lukt het jullie niet om afspraken te maken over de partneralimentatie, dan kan aan de rechter worden gevraagd om hierover een beslissing te nemen.

Hoe lang kan ik aanspraak maken op partneralimentatie (alimentatielooptijd/-duur)?

De wettelijke verplichting tot betaling van partneralimentatie kent een maximale looptijd/duur. Maximaal omdat de alimentatieverplichting eerder kan eindigen doordat de draagkracht van de alimentatieplichtige door bijvoorbeeld werkloosheid nihil (dus € 0,-) wordt of doordat de alimentatiegerechtigde meer eigen inkomsten krijgt en daarmee volledig in de eigen behoefte voorziet.

Alleen indien bij de beëindiging van de alimentatieverplichting zou blijken dat dit, alle omstandigheden in aanmerking nemend, werkelijk niet van de alimentatieontvanger kan worden gevergd, kan de rechter alsnog een termijn vaststellen dat die verplichting doorloopt en daarbij bepalen of ook daarna nog een verlenging mogelijk is. Een verzoek daartoe moet binnen drie maanden nadat de alimentatiebetalingen zijn verstreken zijn ingediend.

Er wordt bij de vaststelling van de maximale alimentatieduur onderscheid gemaakt tussen echtscheidingen en beëindigingen van geregistreerd partnerschappen waarbij een verzoek tot partneralimentatie werd ingediend:

(I) in de periode vóór 1 juli 1994;
(II) in de periode van 1 juli 1994 tot 1 januari 2020; en
(III) in de periode na 1 januari 2020.

Gevallen bedoeld onder I

In deze gevallen zit er geen maximum aan de alimentatieverplichting, tenzij er destijds een termijn werd afgesproken. Werd er niets afgesproken dan kan, als de alimentatieverplichting langer dan vijftien jaar heeft gelopen, de rechter de alimentatieverplichting stopzetten tenzij dat te ingrijpend zal zijn voor de alimentatieontvanger.

Gevallen bedoeld onder II

In deze gevallen geldt het volgende:

Heeft het huwelijk langer geduurd dan 5 jaar of zijn er tijdens het huwelijk kinderen geboren, dan geldt een maximale alimentatieduur van 12 jaar.
Heeft het huwelijk korter geduurd dat 5 jaar en zijn er tijdens het huwelijk geen kinderen geboren, dan geldt een maximale alimentatieduur die gelijk is aan de duur van het huwelijk

Gevallen bedoeld onder III

In deze gevallen geldt dat de alimentatieduur gelijk is aan de helft van de duur van het huwelijk met een maximum van vijf jaar. Hierop gelden echter wel uitzonderingen.

Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer jullie kinderen ten tijde van de inschrijving van de echtscheidingsbeschikking in de registers van de burgerlijke stand jonger dan 12 jaar zijn. In dat geval loopt de alimentatieduur tot de dag dat het jongste kind 12 jaar wordt.

In de onderstaande tool (berekening partneralimentatieduur) zijn de standaardregeling en alle uitzonderingen daarop verwerkt. Door de vragen met ja of nee te beantwoorden krijg je te zien welke alimentatieduur op jouw/jullie situatie van toepassing is.

Let op: deze tool is alleen van toepassing in situaties dat een verzoekschrift tot scheiding of beëindiging geregistreerd partnerschap op of na 1 januari 2020 bij de rechtbank werd ingediend.

Berekening partneralimentatieduur

Vanaf wanneer start de partneralimentatie?

De termijn waarover partneralimentatie betaald moet worden gaat van start zodra de echtscheiding of de beëindiging van het geregistreerd partnerschap is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.

Het is goed mogelijk dat al enige tijd daarvoor (voorlopige) partneralimentatie wordt betaald. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de rechtbank een beschikking voorlopige voorzieningen heeft gewezen waarin een voorlopige alimentatieverplichting is opgenomen.

Indexering partneralimentatie

Elk jaar worden de alimentatiebedragen verhoogd (geïndexeerd) met een door de Minister van Justitie te bepalen percentage. De hoogte van dit percentage verschilt per jaar, afhankelijk van het prijsindexcijfer.

Met onderstaande tool kun je berekenen hoe de indexering een eenmaal vastgesteld bedrag aan partneralimentatie jaarlijks verhoogd.

Kan de partneralimentatie worden gewijzigd?

Ja, dat kan. Op grond van artikel 1:401 BW kan de eenmaal vastgestelde partneralimentatie bij een latere rechterlijke uitspraak worden gewijzigd of ingetrokken, wanneer:

die alimentatieverplichting door een wijziging van omstandigheden ophoudt aan de wettelijke maatstaven te voldoen (dit geldt zowel voor een rechterlijke uitspraak als voor een overeenkomst);
die alimentatieverplichting van meet af aan niet aan de wettelijke maatstaven heeft voldaan doordat van onjuiste of van onvolledige gegevens is uitgegaan (dit geldt alleen voor een rechterlijke uitspraak);
de overeenkomst over die alimentatieverplichting is aangegaan met grove miskenning van de wettelijke maatstaven (dit geldt alleen voor een overeenkomst) en tenzij partijen bij het aangaan van de overeenkomst bewust van de wettelijke maatstaven afweken (in dat laatste geval kan de alimentatieovereenkomst enkel gewijzigd worden als er sprake is van een wijziging van omstandigheden die meebrengt dat de wederpartij, in het licht van alle dan bestaande omstandigheden, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag verwachten).

Einde partneralimentatie

De verplichting tot betaling van partneralimentatie eindigt per direct zodra:

de termijn waarbinnen alimentatie moet worden betaald is geëindigd;
een van de partners overlijdt;
de partner die alimentatie ontvangt gaat samenwonen, trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaat.

Herberekening partneralimentatie

Zoals hiervoor al genoemd, kan het voorkomen dat de tussen jou en jouw ex-echtgenoot overeengekomen partneralimentatie of de door de rechtbank vastgestelde partneralimentatie niet meer passend is.

Ons kantoor biedt de mogelijkheid om een herberekening van de partneralimentatie te maken tegen een vaste prijs.

Op basis van de aan te leveren financiële gegevens (inkomen, woonlasten etc.; zie checklist hieronder) maakt de advocaat een berekening. Bij deze berekening ontvangt u een toelichting en een advies of wijziging van de alimentatie middels een procedure haalbaar is.

Benieuwd naar de kosten? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.